วันวาเลนไทน์ (Valentine’s Day) ในภาษาญี่ปุ่นคือ “バレンタインデー “ ในวันแห่งความรักแบบนี้ หลายคนคงเคยเห็นฉากในการ์ตูนหรือซีรีส์ต่างๆ ของญี่ปุ่น ที่เด็กสาวมอบช็อกโกแลตให้หนุ่มที่ตนเองแอบชอบกันบ้างใช่มั้ยคะ ได้เห็นทีไรก็ทำให้กรี๊ดกร๊าดได้ตลอดเลยเนอะ แต่โดยทั่วไปแล้วในเทศกาลวาเลนไทน์ คู่รักหรือครอบครัวมักจะมอบของขวัญหรือดอกไม้เพื่อเป็นการขอบคุณและแสดงความรัก อาจจะมีช็อกโกแลตบ้าง แต่ก็เป็นเพียงส่วนประกอบหนึ่ง แต่ประเทศญี่ปุ่นเป็นประเทศเดียวซึ่งมีธรรมเนียมที่ “ผู้หญิงจะมอบช็อกโกแลตให้ผู้ชาย” นะคะ แล้วทำไมสาวญี่ปุ่นถึงต้องให้ช็อกโกแลตผู้ชายกันล่ะ? บทความนี้มีคำตอบจ้า
ประวัติความเป็นมาของวาเลนไทน์ในญี่ปุ่น
คำว่าวาเลนไทน์ “バレンタイン (Valentine)” มีการใช้เป็นครั้งแรกในญี่ปุ่นเมื่อปี ค.ศ. 1956 โดยในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 นั้นเป็นยุคที่อุตสาหกรรมในญี่ปุ่นเฟื่องฟูเป็นมาก ทำให้มีการหลั่งไหลเข้ามาของวัฒนธรรมต่างชาติผ่านธุรกิจและการค้า เริ่มมีโฆษณาที่ชื่อว่า “Valentine Sale” ปรากฏในหนังสือพิมพ์ ซึ่งเป็นความพยายามจากกลุ่มอุตสาหกรรมต่างๆ ทั้งจากธุรกิจการค้าและอุตสาหกรรมขนม กล่าวได้ว่าเป็นการเริ่มแนะนำความเป็นวาเลนไทน์ให้รู้จักในประเทศญี่ปุ่นนั่นเอง
ถึงแม้จะมีแคมเปญส่งเสริมการขาย แต่ช็อกโกแลตโกแลตในญี่ปุ่นก็ยังไม่ได้รับความนิยมในช่วงแรก คนส่วนใหญ่ยังให้ความสนใจกับการซื้อสิ่งของต่างๆ อย่างเช่น เสื้อผ้าหรือเครื่องสำอาง เพื่อนำไปเป็นของขวัญมากกว่า และยังไม่มีวัฒนธรรมการให้ของขวัญจากผู้หญิงถึงผู้ชาย แต่สนับสนุนให้มอบของขวัญให้กันระหว่างคู่รัก รวมทั้งครอบครัวและเพื่อนๆ อีกด้วย
10 ปีให้หลัง ในช่วงประมาณปี ค.ศ. 1955 – 1965 รูปแบบวันวาเลนไทน์สไตล์ญี่ปุ่นที่เราเห็นอยู่ปัจจุบันนั้นก็เริ่มเป็นรูปธรรมขึ้นมา โดยมีทฤษฎีต่างๆ มากมายเกี่ยวกับจุดเริ่มต้นของประเพณี “ของขวัญช็อกโกแลต”
ตามทฤษฎีหนึ่งในปี ค.ศ. 1945 ร้านขนม Morozoff ในเมืองโกเบได้โพสต์ข้อความโฆษณาว่า “Let’s give chocolate to your Valentine” ลงในหนังสือพิมพ์ภาษาอังกฤษสำหรับชาวต่างชาติที่มีชื่อว่า “The Japan Advertiser” นั่นคือจุดเริ่มต้นของการมอบช็อกโกแลตในวันวาเลนไทน์
ต่อมาในปี ค.ศ. 1958 เป็นที่ทราบกันว่าบริษัท Mary Chocolate ซึ่งเป็นบริษัททำขนมในโตเกียว ได้เริ่มจัดแคมเปญการมอบช็อกโกแลตจากฝ่ายหญิงให้ฝ่ายชาย ว่ากันว่าประเพณีการให้ช็อกโกแลตในวันวาเลนไทน์นี้ได้แพร่หลายไปถึงนักเรียนระดับประถมจนถึงนักเรียนมัธยมปลายเลยทีเดียว และในช่วงครึ่งหลังของยุค 1980 ก็เริ่มได้รับความนิยมในหมู่แม่บ้านอีกด้วย
ธรรมเนียมวาเลนไทน์ของญี่ปุ่น
ในปัจจุบันเทศกาล Valentine’s Day (バレンタインデー) ซึ่งตรงกับวันที่ 14 กุมภาพันธ์ของทุกปี ที่ญี่ปุ่นจะมีธรรมเนียมการมอบช็อกโกแลตวาเลนไทน์ให้ผู้ชายที่ชอบหรือแอบชอบซึ่งเรียกว่า “Honmei Choco (本命チョコ)” เราขอเรียกง่ายๆ ว่า “ช็อกโกแลตบอกรัก” แล้วกันะคะ เพราะมักจะเป็นช็อกโกแลตที่ฝ่ายหญิงมอบให้กับชายหนุ่มคนสำคัญนั่นเอง
นอกจากการมอบช็อกโกแลตแทนความรักแล้ว ธรรมเนียมนี้ยังแฝงไปด้วยการแสดงออกแบบญี่ปุ่นด้วยนั่นคือ “การทำช็อกโกแลตวันวาเลนไทน์ให้กับคนที่ชอบ” นั่นเองค่ะ เป็นช็อกโกแลตที่มีเพียงชิ้นเดียว และชายหนุ่มที่ได้รับความรักเท่านั้นที่จะได้เป็นผู้ลิ้มรสความรักนั้นค่ะ แสดงถึงความจริงใจและใส่ใจเป็นอย่างมากเลยค่ะ
ส่วนอีกแคมเปญที่ได้อานิสงส์จากเทศกาลวาเลนไทน์คือ วันไวท์เดย์ “White day (ホワイトデー)” ซึ่งตรงกับวันที่ 14 มีนาคม ที่หนุ่มๆ จะตอบกลับคำบอกรักกับสาวที่มอบช็อกโกแลตให้ในวันวาเลนไทน์นั่นเอง
แต่สำหรับชายหนุ่มที่ไม่มีสาวมาแอบชอบ ก็ไม่ต้องเสียใจไป เพราะว่าสาวๆ อาจจะมอบ “Giri Choco (義理チョコ)” ให้แทนก็ได้ เราขอเรียกว่า “ช็อกโกแลตมิตรภาพ” ค่ะ นอกจากนี้ยังมีช็อกโกแลตประเภทต่างๆ อีกหลายแบบที่จะมอบให้ทั้งเพื่อนและครอบครัว หรือแม้แต่ช็อกโกแลตที่ผู้ชายจะมอบให้ฝ่ายหญิง ซึ่งเราจะอธิบายอย่างละเอียดในหัวข้อถัดไปนะคะ
สรุปแตกต่างของวาเลนไทน์ญี่ปุ่นกับอเมริกา
| หัวข้อ | ญี่ปุ่น | อเมริกา |
| ผู้ให้ | หญิง→ชาย | ชาย→หญิง |
| White Day | มี | ไม่มี |
| Honmei Choco | มี | มี |
| Giri Choco | มี | ไม่มี |
ช็อกโกแลตวาเลนไทน์ในญี่ปุ่น
พอเข้าช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ร้านค้าต่างๆ หรือในห้างก็จะมีการจัดโซนจำหน่ายช็อกโกแลตอย่างคึกคักเลยค่ะ ซึ่งในปัจจุบันที่ญี่ปุ่นนั้นมีรูปแบบช็อกโกแลตวาเลนไทน์หลากหลายแบบเลยทีเดียว
Honmei Choco (本命チョコ)
Honmei Choco (ฮงเม ช็อคโกะ) เป็นช็อกโกแลตสำหรับชายหนุ่มที่เรารักจริง หรือแอบชอบแบบจริงจังค่ะ และเพื่อแสดงความจริงจัง จริงใจ ไม่ไก่กา สาวๆ หลายคนมักจะซื้อช็อกโกแลตชั้นดีหรือช็อกโกแลตที่มีราคา และสาวๆ บางคนยังลงมือทำเองอีกด้วย อย่างที่รู้กันว่าชาวญี่ปุ่นให้ความใส่ใจในเรื่องการลงมือทำเองเพื่อแสดงถึงความจริงใจอย่างมากๆ แน่นอนว่าการให้ช็อกโกแลตที่เราทำเองเอง ก็จะได้ใจหนุ่มๆ ไปเต็มๆ เลยจ้า
Giri Choco (義理チョコ)
Choco (กิริ ช็อคโกะ) หากเรียกแบบใจร้ายหน่อยก็เรียกว่า “ช็อกโกแลตตามมารยาท” ค่ะ ถ้าเรียกให้น่ารักขึ้นอีกก็คือ “ช็อกโกแลตมิตรภาพ” ส่วนใหญ่จะมอบให้คนในที่ทำงานหรือรุ่นพี่ในโรงเรียนค่ะ เป็นการปลอบใจชายโสดที่ไม่มีสาวๆ ให้ช็อกกแลตเบาๆ นั่นเองค่ะ และแน่นอนว่าช็อกโกแลตก็จะไม่ได้พิถีพิถันเท่ากับ Honmei Choco (ฮงเม ช็อคโกะ) รวมถึงรวมถึงราคาด้วยค่ะ และเพื่อความสะดวกรวดเร็วก็อาจจะซื้อมาเป็นกล่องใหญ่ๆ แล้วแจกคนละชิ้นเล็กๆ ไปเลยอย่างทั่วถึง หรือบางคนก็ซื้อแบบแยกแพจเก็จเป็นชิ้น แจกให้ทุกคนด้วยตัวเองเลยก็มี วิธีการก็แล้วแต่สะดวกค่ะ แต่ถ้าเป็นรุ่นพี่หรือเจ้านายบางคนก็ทำกล่องแยกให้ดูดีหน่อยก็ได้เช่นกันค่ะ
Tomo Choko (友チョコ)
Tomo Choko (โทะโมะ ช็อคโกะ) เป็นช็อกโกแลตที่มอบให้แก่เพื่อนกันเองค่ะ แบบเพื่อนสนิท หรือเพื่อนกันจริงๆ มักจะเป็นให้เพื่อนผู้หญิงกันเอง (มีแยกหญิงชายด้วย) เนื่องจากคนญี่ปุ่นแยกคำว่า “เพื่อน” ออกจากคนในที่ทำงาน หรือรุ่นพี่รุ่นน้องอย่างชัดเจน ปัจจุบันการให้ของขวัญจากเพื่อนสนิทนั้นมีมากขึ้นด้วยค่ะ ส่วนช็อกโกแลตที่จะมอบให้ก็ไม่ได้จำกัดว่าต้องเป็นแบบไหน เลือกแบบที่เพื่อนชอบน่าจะถูกใจที่สุดอยู่แล้วเนอะ ปกติสาวๆ ที่ให้ของขวัญกันเองก็จะเลือกหรือตัดสินใจอะไรได้ง่ายกว่ามากจริงๆ ตกแต่งออกแนวหวานๆ ก็น่ารัก เพื่อนต้องประทับใจแน่นอนค่ะ
Gyaku Choco (逆チョコ)
Gyaku Choco (เกียะคุ ช็อคโกะ) เป็นช็อกโกแลตที่ออกเสียงยากสักนิด แปลได้ว่า Reverse Chocolate (รีเวิร์สช็อกโกแลต) ซึ่งหมายถึงช็อกโกแล็ตที่สลับกันหรือกลับกัน แทนที่ฝ่ายหญิงจะให้ฝ่ายชาย แต่เป็นช็อกโกแลตที่ฝ่ายชายจะให้ฝ่ายหญิงนั่นเองค่ะ ก็เป็นการให้โอกาสชายหนุ่มได้สารภาพรักกับฝ่ายหญิงบ้าง ทั้งที่เราคนไทยรู้สึกว่าเป็นเรื่องปกติ แต่พออยู่ในวัฒนธรรมญี่ปุ่นกลับดูแปลกนิดๆ ซะงั้น ช็อกโกแลตสไตล์หนุ่มๆ อาจจะไม่ฉูดฉาดเท่ากับสาวๆ แต่ก็นับว่าผู้ชายที่ให้ช็อกโกแลตแทนการสารภาพรักนั้นน่ารักมากๆ
Fami Choco (ファミチョコ)
Fami Choco (ฟามิ ช็อคโกะ) เป็นการย่อมาจากคำว่า “Family” ในภาษาอังกฤษนั่นเองค่ะ เทศกาลวาเลนไทน์ไม่ใช่เฉพาะหนุ่มสาวเท่านั้นที่จะสนุกได้ เราเองก็สามารถสนุกกับครอบครัวได้เช่นกัน ลองซื้อช็อกโกแลตให้คุณพ่อคุณแม่ แล้วบอก “Happy Valentine” ดูสิคะ เราก็มีความสุขได้เหมือนกัน เพื่อให้ตื่นเต้นสักนิด แนะนำให้ลองแบ่งช็อกโกแลตเป็นกล่องเล็กๆ สำหรับแต่ละคน และโดยใส่ช็อกโกแลตในแต่ละกล่องให้มีความแตกต่างกันออกไป คนที่ได้รับก็จะได้ลุ้นด้วยว่าตนเองจะได้อะไร เป็นของขวัญเล็กๆ ที่มอบให้ทุกคนในครอบครัวได้มีความสุขร่วมกันในวันแห่งความรักค่ะ
My Choco (マイチョコ)
My Choco (มาย ช็อคโกะ) แปลตรงตัวคือ “ช็อกโกแลตของฉัน” เป็นช็อกโกแลตสำหรับคนที่อยากให้รางวัลตัวเองหรืออยากขอบคุณตัวเอง ก็ซื้อให้ตัวเองซะเลย! สมัยนี้สาวๆ ญี่ปุ่นมีความเป็นตัวของตัวเองมากขึ้น และใครที่ไม่อยากมีคนข้างกาย แต่อยากสนุกกับวาเลนไทน์ ก็แนะนำช็อกโกแลตแบบนี้เลยค่ะ แน่นอนว่าเป็นรางวัลสำหรับตนเอง ฉะนั้นช็อกโกแลตของเราจะเป็นแบบไหนก็ได้ บางคนอาจจะซื้อของแพงๆ ให้ตนเอง หรือบางคนอาจจะแค่นั่งทางช็อกโกแลตร้อนๆ กับดื่มชาอร่อยๆ หน้าจอทีวีก็ได้เช่นกัน ของขวัญแบบที่เป็นตัวเรามากที่สุด จึงจะเป็นสิ่งที่ดีที่สุดนั่นเองค่า
ส่งท้าย
เรียกได้ว่าเทศกาลวาเลนไทน์ในญี่ปุ่นนั้นมีที่มาจากการส่งเสริมการขายจนมาเป็นธรรมเนียมอันเป็นเอกลักษณ์ของญี่ปุ่น แต่ไม่ว่าจะเป็นช็อกโกแลตแบบไหนหรือจะมอบให้กับใคร ก็เป็นการมอบความรักและความปราถนาดีที่มีต่อผู้รับทั้งสิ้นนะคะ เพราะความสุขของคนเรานั้นไม่เหมือนกัน บางคนมีความสุขเมื่อได้อยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตาเป็นครอบครัว บางคนมีความสุขที่ได้มอบของขวัญน่ารักๆ ให้เพื่อนสนิท หรือแม้แต่คนที่อยากมอบของขวัญให้กับตนเอง
วาเลนไทน์คือเทศกาลแห่งความรัก ที่จะมอบความสุขให้กับคนที่เรารัก ขอแค่มีใจรัก ก็เป็นวาเลนไทน์ที่มีความสุขได้เช่นนั้น สำหรับวันนี้ขอลาไปด้วยบรรยากาศที่อบอวนไปด้วยความรักนะคะ “ハッピーバレンタインデー (Happy Valentine’s Day)”
ข้อมูลอ้างอิง: takashimaya.co.jp, gurusuguri.com
บทความแนะนำ
รูปภาพที่มีโลโก้และบทความในเว็บไซต์ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ JapanKakkoii.com
